Wiosną na naszych trawnikach można go zobaczyć wszędzie. Mniszek lekarski zwany potocznie mleczem to jedno z najbardziej znanych ziół leczniczych. Na działkach nie jest specjalnie lubianą rośliną, ponieważ bardzo intensywnie rozrasta się na trawnikach. Pomimo tego, że jest to chwast, posiada bardzo duże zastosowanie w kuchni i ziołolecznictwie.
Do czego możemy użyć mniszka?
Wykorzystamy właściwie każdą część tej rośliny od jej korzeni po kwiaty.

Najwięcej zastosowań mają jego liście. Młode idealnie nadają się do wszelkiego rodzaju sałatek. Starsze będą gorzkawe, więc warto je zbierać wiosną. Liście wystarczy umyć i dorzucić do mieszanki sałat – świetnie zastąpią rukolę, którą nieco przypominają smakiem. Liście mniszka dobrze smakują z sosem winegret i ale też octem balsamicznym. Można je także jeść z makaronem.

Z mniszka możemy także przygotować inne produkty.

Miód z mniszka czyli inaczej syrop ze świeżych kwiatów możemy robić teraz , w kwietniu zbierając świeże kwiaty.

Około 250 kwiatów (lub więcej) zalewamy litrem wody i gotujemy przez 15 minut. Odstawiamy na dobę, po czym przecedzamy wywar. Uzyskany płyn gotujemy na wolnym ogniu przez 3-5 godzin, stale mieszając i nie dopuszczając do wrzenia. Dodajemy cukier i sok z cytryny. Dokładnie mieszamy. Przelewamy do słoików. Syrop jest skutecznym środkiem hamującym kaszel i zwalczającym infekcje górnych dróg oddechowych.

Napar z kwiatów mniszka lekarskiego zrobimy również z kwiatów mlecza.

Łyżkę stołową suszonych kwiatów zalewamy wrzątkiem i parzymy pod przykryciem przez 10 minut. Napar odcedzamy i pijemy kilka razy dziennie po pół szklanki. Szczególnie polecany osobom z dolegliwościami wątroby i pęcherzyka żółciowego.

Swoje zastosowanie znajdą także korzenie tej rośliny. Zrobimy z nich wywar zalecany w leczeniu infekcji dróg moczowych, chorobach nerek, cukrzycy i chorym pęcherzu. 50 gramów suszonych korzeni rozdrabniamy, zalewamy litrem wody i gotujemy przez 2-3 minuty. Odstawiamy pod przykryciem na 10 minut, następnie przecedzamy. Pijemy 1/3 szklanki kilka razy dziennie. Osoby, które cierpią na miażdżycę i choroby układu krążenia mogą z korzeni mniszka lekarskiego przygotować leczniczą nalewkę. Zanim jednak wykorzystamy mniszka lekarskiego w naszej kuchni musimy upewnić się, ze nie jesteśmy na niego uczuleni. Roślina ta może powodować reakcje alergiczne, a w przypadku wrzodów żołądka może powodować wzmożone dolegliwości. Pamiętajmy zatem, by zawsze skonsultować się ze swoim lekarzem.

Niezależnie od swych walorów zdrowotnych i smakowych, mlecz bywa uciążliwym chwastem – rozrasta się niewiarygodnym tempie i błyskawicznie zagłusza trawę. Jego korzenie odbierają z gleby podstawowe składniki odżywcze, a szerokie liście blokują dostęp światła słonecznego do trawy. Zwalczanie mleczy jest trudne, nie tylko ze względu na sposób ich rozsiewania, lecz również z powodu niezwykłej wręcz żywotności tych bylin. Usuwając mniszek z ziemi, trzeba uważać, by wyciągnąć roślinę w całości, a nie jest to łatwe, biorąc pod uwagę, że byliny te mają głęboki system korzeniowy. Pozostawienie w glebie nawet fragmentu korzenia spowoduje, że mlecz odrośnie.

Usuwając mniszka z naszego trawnika pamiętajmy też o tym, że pozbywamy jednocześnie pokarmu dla pszczół. Róbmy więc tak, by żyć w zgodzie z  otaczającą nas przyrodą.

Materiał przygotowały: D. Polonis i E. Paterkowska